Skrif Halldórs Laxness um þjóð sína og kjör hennar hafa ætíð vakið athygli. Hann reitti landsmenn ýmist til reiði með stóryrðum eða snerti með einlægni sinni strengi í brjósti sérhvers Íslendings. Hér birtast fjölmargar lýsingar hans á landi og þjóð – allar forvitnilegar og margar ógleymanlegar.